Artysta zaproponował w niej odbiorcom działanie zgodne z instrukcją: jesteś uczestnikiem gry; rzuć kośćmi; ułóż je w rząd; znajdź ten układ na ścianie pośród 46 656 możliwych kombinacji; jeśli znajdziesz – wygrałeś, jeśli nie – przegrałeś. Praca obejmuje stół z sześcioma kostkami do gry oraz panele wypełnione rzędami kostek do gry, ukazujące wyniki możliwych rzutów i pokrywające jednolicie ściany pomieszczenia.
W niniejszej rekonstrukcji pracy Alea iacta est wykorzystane są jej elementy oddane przez Stanisława Dróżdża w depozyt do Muzeum Sztuki w Łodzi w 2003 roku, bezpośrednio po prezentacji pracy na Biennale. Artysta planował podarowanie instalacji tej instytucji, która znajdzie dla niej stałe miejsce prezentacji. Był przychylny idei zrekonstruowania jej w przestrzeniach ekspozycyjnych nowo powstającego oddziału Muzeum Sztuki – dzisiejszego MS2. W wywiadzie wspomina, że odtworzenie instalacji miało się dokonać w przeciągu dwóch lat od momentu przekazania pracy. Odmienny kontekst architektoniczny prezentacji nie stanowił dla niego trudności; artysta stwierdził, że rekonstruując swoje instalacje, za każdym razem dostosowuje się do miejsca realizacji.
Ekspozycja pracy Alea iacta est w budynku MS2 nawiązuje do Sali Neoplastycznej, zaprojektowanej przez Władysława Strzemińskiego i zlokalizowanej w budynku MS1. O ile ta ostatnia ma charakter uniwersalny – zorientowana jest na całościową przebudowę nowoczesnego życia, o tyle projekt Stanisława Dróżdża nosi w sobie przede wszystkim wymiar egzystencjalny – stymuluje każdego z odbiorców do namysłu nad wyjątkowością własnego losu.
Alea iacta est ma charakter interaktywny, stymuluje odbiorców do podjęcia określonych działań, wywołuje stan niepewności związanej z podjęciem gry, przyciąga możliwością wygranej. Decyzje odbiorcy nie są w niej zdeterminowane – jak u Katarzyny Kobro i Strzemińskiego – prawami przestrzeni zbudowanej zgodnie z obliczeniem rytmu czasoprzestrzennego. Jak każda loteria, instalacja Dróżdża aktywizuje widza – wiąże ze sobą ryzyko przegranej, oferuje możliwość kolejnych podejść do gry, wabi perspektywą spełnienia. W pracy tej nic nie jest definitywnie przesądzone; nie można odbierać jej w sposób bierny – percepcja jest tu tożsama z zaangażowaniem w grę. Niesie ona, ponadto, w wymiar filozoficzny – stymuluje odbiorcę do namysłu nad koniecznością określonego przebiegu zdarzeń. Artysta stwierdził, że w pracy tej chodzi o losowość:
W kości gra się pięcioma kośćmi, natomiast w moim regulaminie w kości gra się sześcioma kośćmi, ponieważ każda kostka ma sześć płaszczyzn. Jeśli wyrzuciło się już swój los, należało go zapamiętać albo zapisać, i chodziło o to, żeby w przestrzeni (…) odnaleźć swoje wartości.
Wprowadzenie do Alea iacta est stanowi niewielka ekspozycja innych prac Stanisława Dróżdża, odpowiadających istotnym aspektom instalacji weneckiej. Są to prace zbudowane z cyfr albo znaków językowych stymulujące odbiorców do zaangażowanej percepcji. Eksponują one wątki permutacji elementów, trójwymiarowości tekstu oraz immersyjności oferowanego przez niego doświadczenia, a także intensywnej lektury angażującej zdolności kombinatoryczne odbiorcy. Formuła ekspozycji wprowadzającej ma charakter otwarty i dopuszcza możliwość wymiany prezentowanych na niej prac.
poniedziałek: nieczynne
wtorek: 9.00-16.00
środa – niedziela: 12.00 – 18.30
Data:
poniedziałek, 01.01.2024, 12:00
Wykonawca / Organizator:
Muzeum Sztuki w Łodzi - ms2
Lokalizacja:
Muzeum Sztuki w Łodzi – ms2
ul. Ogrodowa 19
91-065 Łódź
Bilety:
Bilety normalne - 10 PLN
Bilety ulgowe - 5 PLN