W twórczości artysty pszczoły oraz ich doskonałe wytwory w postaci geometrycznej struktury woskowego plastra stały się punktem wyjścia do rozważań nad kondycją natury i katastrofalnym wpływem działalności człowieka na środowisko. W kilkudziesięciu porcelanowych odlewach z woskowych plastrów Stanisław Brach, poprzez wprowadzenie różnego stopnia zakłóceń idealnej formy, metaforycznie odzwierciedla relację pomiędzy naturą i cywilizacją. Praca w swoim wymiarze głęboko humanistyczna, wpisuje się w coraz szerszy dyskurs dotyczący „epoki posthumanizmu”.

W swojej filozofii posthumanizm deklaruje postawy, które można określić jako głęboko etyczne. Głosi konieczność głębszego i szerszego spojrzenia na świat natury, zejścia człowieka z antropocentrycznego piedestału. Człowieka jako istoty wyobcowanej, wyniesionej ponad inne stworzenia. Władcy, który dzieli, rządzi i zabija. Konieczność dokonania tej zmiany w świadomości jest na tyle ważna dla dalszych losów ludzkości, że nie może ograniczać się do rozbudzenia jedynie najbardziej zaangażowanych jednostek czy grup, musi stać się doświadczeniem powszechnym. Trudno nie zauważyć pojawiającego się w twórczości Stanisława Bracha przesunięcia akcentu z antropocentrycznego widzenia świata na relację człowiek – natura.

Gold, porcelana, złoto, 2015, Taiwan 2016, foto z archiwum Autora

W całej Polsce świadomość potrzeby ochrony gatunków, w tym pszczół rośnie lawinowo wśród różnych kręgów społecznych. Projekt Stanisława Bracha zatytułowany „Miodem płynące” wpisuje się w coraz powszechniejszy dyskurs mający na celu zwrócenie uwagi na rangę problemu. Kilka lat temu zro­dził się zalążek pomysłu, który obecnie znajduje swoją realizację. Projekt obejmuje szereg ceramicznych rzeźb, instalacji, obiektów i film realizowany w Moszczenicy koło Gorlic, w pracowni artysty i w fabryce porcelany w Ćmielowie. Film przedstawia m.in. jak można stworzyć rzeźbiarską formę z plastra miodu. Ceramiczna masa ściśle wypełnia heksa­gonalne otwory.

Wypalona w piecu jest matowa. Inne plastry szkliwione przed ciepl­ną obróbką, błyszczą odbijając światło. Stach Brach eksperymentuje, tworzy cienkie, kruche rzeźby wykonane z kilkudziesięciu pszczelich plastrów. Na wystawie zestawi te prawdziwe miodowe plastry i zmultiplikowane białe odlewy. Pomiędzy nimi pojawia się instalacja zestawiona z setek heksagonalnych kubków podpisanych nazwiskiem artysty. Niektóre złocone denka błyszczą w świetle niczym wielkie kro­ple miodu, uznawanego za świętą substancję w antyku. Kadry z działaniami artysty przeplatają się z ujęciami ukazującymi warsztaty plastyczne realizowane z dziećmi w Krakowie.

Artystę zafascynowała społeczność pszczół, która jest przykładem niezwykle harmonijnej organizacji i podziału pracy w świecie przyrody. Pszczeli plaster miodu posiada­jący heksagonalne otwory jest jednym z nielicznych przykładów geometrii wytwarza­nej przez naturę. (…)

kurator: Dariusz Leśnikowski

Miodem płynące, porcelana, złoto, 2014, foto z archiwum Autora

Często w swojej twórczości zwracam uwagę na degradację środowiska i niewystarczającą dbałość o ochronę przyrody, wśród której żyjemy i z której korzystamy. Dziesięć lat temu zafascynowała mnie niezwykle harmonijnie zorganizowana społecznością pszczół. Zwróciłem wówczas uwagę na postępujący problem spadku ich populacji, zagrożenia wyginięciem, a także bezpośrednimi konsekwencjami, jakie mogą dotknąć człowieka. Jest to problem globalny, dotyczący nas wszystkich.

Stanisław Brach

Stanisław Brach 

urodził się w 1972 roku w Gorlicach. Profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od 2010 roku kieruje Pracownią Ceramiki na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP. Absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, dyplom w pracowni prof. Mariana Koniecznego w 2000 roku oraz Technikum Ceramicznego w Łysej Górze (1987-1993). W 2014 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego w dziedzinie sztuk pięknych na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. Laureat nagrody Rektora ASP w Warszawie (2011), stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014), projekt artystyczny „Dwie przestrzenie”. Finalista międzynarodowego konkursu Taiwan Ceramics Biennale 2016, oraz złotego medalu za prace Miodem płynące na 45 Apimondia 2017, International Apicultural Congress, Istambuł, Turcja.

Organizator kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i zbiorowych, uczestnik wielu plenerów i konkursów międzynarodowych m.in. we Włoszech, Japonii i Tajwanie. Prace w zbiorach Muzeum Rzeźby Współczesnej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Międzynarodowego Muzeum Ceramiki w Faenza we Włoszech, New Taipei City Yingge Ceramics Museum w Tajwanie, w Pałacu Sztuki we Lwowie oraz w zbiorach prywatnych.

Wernisaż: 26.04.2019, godz. 18.00